Denkprofiel
Succesvolle leerlingen zijn degenen die geleerd hebben… "to capitalize on their strengths, and to compensate for their weaknesses" (In: Teaching for Succesful Intelligence , 2000)
Sternberg onderscheidt drie basis denkvaardigheden: analytische intelligentie, creatieve intelligentie en praktische intelligentie. Iedereen heeft in meerdere of mindere mate elk van deze drie denkvaardigheden tot zijn beschikking, maar het is heel zeldzaam dat iemand ze alle drie even goed beheerst. De meeste mensen hebben een duidelijke voorkeur voor een, of soms twee van deze manieren van denken. Als je dus hetzelfde probleem voorlegt aan drie mensen, van wie de ene vooral tot analytisch denken neigt, de tweede tot creatief en de derde tot praktisch denken, dan zie je hoe ze tot heel verschillende oplossingen komen voor hetzelfde probleem.
Als je de vaardigheden met elkaar vergelijkt, dan kun je zeggen dat de eerste, analytisch denken, betrekking heeft op het werken van de hersenen op zich: is het geheugen goed? Is er inzicht, logica,
het vermogen om op abstract niveau te denken? De leerstof op school traint leerlingen vaak vooral hierin.
De vaardigheid creatief denken beschrijft het vermogen van de hersenen om te reageren op denkprikkels van buitenaf: brainstormen als er meer ideeën nodig zijn, combinaties maken, met nieuwe of ongewone ideeën komen, flexibel inspelen op verschillende prikkels.
De derde vaardigheid, praktisch denken, beschrijft de denkvaardigheid die is gericht op het resultaat van een (denk)activiteit. Dit is een vaardigheid die op school vaak minder aan bod komt, maar in het leven na school is het minstens zo belangrijk dat je je denkwerk in tastbaar resultaat weet om te zetten. Het is dus ook belangrijk om met deze resultaatgerichte manier van denken te oefenen.
In het menu 'Tools' vind je bij de 'Downloads' een vragenlijst voor leerlingen, waarmee je het denkprofiel van leerlingen in beeld kunt brengen. Door leerlingen uitleg te geven over wat het betekent om succesvol intelligent te zijn en hierover met hen in gesprek te gaan op basis van hun eigen denkvoorkeur krijgen leerlingen meer zicht op hun sterke en minder sterke kanten. Ze kunnen er dan voor kiezen om meer te oefenen met hun sterke kant, of om juist de vaardigheid te trainen die ze nog niet vanzelfsprekend inzetten.
(Klik op het plaatje hiernaast voor de uitleg, een voorbeeld van een ingevulde vragenlijst en de weergave van aldus verkregen resultaten)
L
esmateriaal gebaseerd op Sternberg
Om kinderen te leren HOE ze leren, zodat ze hun capaciteiten beter (meer bewust) leren inzetten, heeft Els Schrover van het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek 'Het Grote Vooruitwerklabboek' ontwikkeld. De theorie van Sternberg ligt ten grondslag aan de lessen die hierin zijn opgenomen.
>> Meer informatie over 'Het Grote Vooruitwerklabboek'
>> Artikelen uit Vooruit: Succesvolle intelligentie
Uitleg over de drie intelligenties van Sternberg:
(1) Analytisch, (2) Creatief, (3) Praktisch